Wat systemisch werk zichtbaar maakt
Een dappere vader bracht zijn vraag in tijdens een familieopstelling.
“Waarom ben ik soms zo nors tegen mijn kinderen? Zoals mijn vader vroeger soms ook tegen mij was. En dat is nou juist wat ik niet wil.”
De vraag kwam recht uit zijn hart. En tegelijk, hoe herkenbaar is die vraag. Hoeveel ouders voelen niet die spagaat? Je hebt jezelf beloofd het anders te doen. Je wílt het anders doen. Maar in een fractie van een seconde reageer je tóch zoals je vroeger zo vervelend vond. Kortaf. Fel. Gesloten. En dan volgt het schuldgevoel.
Tijdens de opstelling werd al snel duidelijk dat het hier niet alleen ging over gedrag. Wat naar boven kwam, waren oude innerlijke kindsdelen. Delen die ooit geleerd hebben om zich te beschermen tegen pijn, door zich groot te houden of zich af te sluiten. Nors zijn bleek een schild. Een manier om niet te hoeven voelen wat ooit te groot was: verdriet, angst, gemis.
Wat me ontroerde, was de loyaliteit. De diepe liefde van kinderen voor hun ouders. Zelfs als die ouders tekortschoten of niet beschikbaar waren. Kinderen willen niets liever dan verbinding. En dus gaan ze zorgen. Pleasen. Hun eigen behoeften opzijzetten. Groot zijn, ook als dat te vroeg is.
In deze opstelling stond ik als representant voor het kindsdeel. En ineens voelde ik het. Dit gaat ook over mij. Over dat stukje dat zich stilhoudt, zich groot maakt, zich terugtrekt. Niet omdat het niet wil voelen, maar omdat het ooit veiliger leek om het níet te doen.
En daar gebeurde iets bijzonders. Toen het volwassen deel in de opstelling werkelijk contact maakte met het kind, kon er iets verschuiven. Geen groots gebaar. Geen woorden. Alleen aanwezigheid. Zien, blijven en niet weggaan.
Het kindsdeel ontspande. De adem zakte en er kwam ruimte. En wat in het veld gebeurde, werkte door. Ook in mij.
Systemisch werk is geen gesprekstherapie. Het is een ervaringsgerichte manier van werken waarbij je niet alleen met je hoofd, maar vooral met je lijf en hart begrijpt wat er speelt. Het brengt verborgen dynamieken aan het licht. Patronen die vaak generaties lang worden doorgegeven. Onbewuste verstrikkingen die maken dat je telkens op dezelfde plek uitkomt.
Wat me telkens raakt, is hoe klein de interventie soms is. En hoe groot het effect.
Sinds die opstelling merk ik het verschil. Ik reageer zachter. Minder vanuit een reflex, meer vanuit rust. Niet altijd, maar wel vaker. En dat is al zoveel waard. Het is een kleine overwinning, maar voor mij een grote stap. Want veranderen doe je niet in één dag. Het begint met een vraag. Met de moed om te kijken. En met de bereidheid om iets ouds los te laten.
Wil je ervaren wat systemisch werk voor jou kan doen? Je bent van harte welkom bij een volgende opstellingsdag.
